زولبیا نوعی شیرینی است که معمولاً همراه با بامیه و گوشفیل به فروش میرسد. از مواد اولیه اینگونه شیرینی میتوان به ماست و نشاسته و خمیرمایه اشاره کرد که پس از ترش شدن و به اصطلاح ورآمدن آن را به آرد اضافه میکنند. غالباً زولبیا و بامیه در ماه رمضان در هنگام افطار مصرف میشود. تولید و مصرف این شیرینی در گستره وسیعی از جهان شامل شرق آسیا، خاورمیانه و شمال آفریقا رواج دارد.
میگویند قدمت زولبیا و بامیه به زمان ناصرالدین شاه قاجار میرسد؛ جعفر شهری در کتاب طهران قدیم مینویسد: از تحولات دیگر ماه رمضان آمدن زولبیا و بامیه و گوش فیل و پشمک بود که فقط در همین ماه به بازار میآمد چنانکه نقل قولی است از مظفرالدین شاه که گفته بود: «ماه رمضان هم نمیآید بامیه سیری نوش جان کنیم.»
دلیل پیدایش همچین خوراکی خوشمزه ای هم این بوده که در زمان های گذشته در برخی از شهرهای کشور ما مواد شیرینی همچون کشمش و خرما موجود نبوده یعنی به خاطر شرایط آب و هوایی کشت نمیشده . بردن این مواد به شهرهای دیگر نیز مشکلات زیادی را به همراه داشته برای همن هم کم کم زولبیا و بامیه اختراع شده و در شهرهایی که از مواد شیرینی وجود نداشت گسترش پیدا کرده.
این ماده غذایی همانطور که گفتیم مروبط به دوران ناصرالدین شاه است و آنگونه که در تاریخ ناصری به آن اشاره شده است به قدری محبوب بوده که به عنوان هدیه نزد ناصرالدین شاه نیز آورده می شده. از آن زمان تا به حال 150 سالی گذشته است ، امروز هم در همین تهران خودمان می توان زولبیا و بامیهفروشی های قدیمی ای را دیدی که قدمتی شاید چند برابر عمر ما دارند. یکی از همین ها زولبیا و بامیهفروشی سیدعلی نوریزاده در میدان قیام و ابتدای خیابان «شترداران» است ، خیابانی که قدم زدن در آن می تواند هر کسی را به خاطرات خوش کودکی ببرد.